Dinh dưỡng trong suốt thai kỳ và những điều cần biết

Dinh dưỡng trong suốt thai kỳ và những điều cần biết

Dinh dưỡng cho mẹ trong thai kỳ là một trong những yếu tố quyết định sức khỏe của người mẹ và sự phát triển toàn diện của thai nhi ngay từ trong bụng mẹ. Nhận biết những thực phẩm nên và không nên ăn trong thai kỳ là điều mà các bà mẹ tương lai cần biết để áp dụng cho chế độ dinh dưỡng của mình.

5 nhóm thực phẩm

Nhóm tinh bột và ngũ cốc, gồm: Bánh mỳ, mỳ, cơm, yến mạch, ngũ cốc,…

Nhóm hoa quả: Gồm hoa quả tươi, hoa quả đóng hộp, đông lạnh, hoa quả khô, nước hoa quả 100%.

Nhóm rau củ: Rau sống, rau nấu chín, rau đông lạnh, đóng hộp, nước rau củ 100%.

Thực phẩm giàu đạm: Các loại thịt, trứng, hải sản, các loại đậu, đỗ hay chế phẩm từ đậu nành, đậu phộng, các loại hạt.

Sữa và các chế phẩm từ sữa: Như sữa, phô mai, sữa chua, kem.

Bổ sung đủ nhóm dưỡng chất khi mang thai là điều cần thiết đối với mẹ bầu

Dầu mỡ – lợi hay hại?

Tuy không được xếp vào một nhóm thực phẩm riêng biệt, nhưng dầu và mỡ là những chất dinh dưỡng quan trọng đối với cơ thể của bà bầu, cung cấp năng lượng và góp phần xây dựng các cơ quan, tế bào của thai nhi, cũng như nuôi nhau thai. Hạn chế chất béo dạng rắn như chất béo từ động vật hay đồ ăn chế biến sẵn. Thay vào đó, phần lớn chất béo nạp vào cơ thể nên được lấy từ thực vật.

Tầm quan trọng của vitamin và khoáng chất

Các vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng đối với tất cả các chức năng của cơ thể con người. Trong suốt thai kỳ, cơ thể phụ nữ sẽ cần lượng acid folic và sắt nhiều hơn so với mức bình thường.

Nạp thêm vitamin và khoáng chất bằng cách nào trong thời gian mang thai?

Có thể lấy vitamin từ viên uống vitamin dành cho phụ nữ có thai, kết hợp với thực đơn ăn uống cung cấp đủ các vitamin và khoáng chất cần thiết khác cho quá trình mang thai.

Acid folic là gì, lượng acid folic cần thiết hằng ngày là bao nhiêu?

Acid folic, hay còn gọi là folat, là một trong những vitamin nhóm B đóng vai trò quan trọng trong dinh dưỡng của bà bầu. Trước và trong thai kỳ, người mẹ cần nạp một lượng 400 microgram acid folic hằng ngày để giúp phòng tránh Dị tật ống thần kinh (Những khiếm khuyết xảy ra khi não và cột sống thai nhi phát triển không bình thường). Những hướng dẫn chế độ dinh dưỡng cho bà bầu mới nhất khuyên phụ nữ mang thai nên thu nạp ít nhất 600 microgram acid folic mỗi ngày, từ tất cả các nhóm thực phẩm. Bên cạnh chế độ ăn, các mẹ bầu cũng nên uống viên vitamin có chứa cả acid folic.

Uống canxi khi mang thai cần ghi nhớ những lưu ý nhất định

Tầm quan trọng của sắt trong thai kỳ, lượng sắt cần thiết mỗi ngày

Sắt là yếu tố cần thiết để tạo nên hemoglobin, chất tạo nên màu đỏ của hồng cầu, có nhiệm vụ chuyên chở oxy tới các cơ quan và tế bào trong cơ thể. Phụ nữ mang thai cần thêm một lượng sắt gấp khoảng 2 lần so với phụ nữ khác. Lượng sắt này giúp cơ thể sản sinh thêm máu để cung cấp oxy tới thai nhi. Các bà bầu được khuyên nên uống viên sắt hàng ngày, liều 27 mg. Ngoài ra, nên ăn những thực phẩm giàu chất sắt như thịt nạc đỏ, thịt gà, vịt, cá, đậu đỗ phơi khô, ngũ cốc được tăng cường sắt, nước quả mận. Để hấp thụ chất sắt dễ dàng hơn, hãy kết hợp với các thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, cà chua.

Tầm quan trọng của canxi trong thai kỳ, lượng canxi cần thiết mỗi ngày

Tầm quan trọng của canxi trong thai kỳ, lượng canxi cần thiết mỗi ngày

Trong giai đoạn mang thai, mẹ bầu thường bị thiếu hụt canxi và đôi khi chưa hiểu hết được tầm quan trọng của canxi trong thai kỳ đồng thời chưa biết cách bổ sung như thế nào. Sau đây là nội dung thông tin chi tiết.

Canxi cấu tạo khung xương và răng cho em bé. Tất cả phụ nữ từ 19 tuổi trở lên, bao gồm cả phụ nữ có thai, nên thu nạp 1000 mg canxi mỗi ngày; các bạn gái trong độ tuổi 14 – 18 nên thu nạp 1300mg hằng ngày. Sữa và các chế phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua, là những nguồn canxi tốt nhất. Nếu cơ thể khó tiêu hóa sữa và các chế phẩm từ sữa, có thể bổ sung canxi từ các thực phẩm khác như súp lơ, các rau lá màu xanh đậm, cá mòi, hoặc uống viên bổ sung canxi.

Tầm quan trọng của vitamin D trong thai kỳ, lượng vitamin D cần thiết mỗi ngày

Cùng với canxi, vitamin D góp phần giúp xương và răng em bé phát triển, đồng thời cũng là một yếu tố thiết yếu cho sức khỏe làn da và thị lực. Tất cả các phụ nữ, bao gồm cả phụ nữ có thai, cần 600 đơn vị vitamin D mỗi ngày. Có thể thu nạp vitamin D từ sữa có tăng cường vitamin D, các loại cá giàu chất béo như cá hồi. Tắm nắng cũng là một phương pháp tiếp nạp vitamin cho cơ thể.

Canxi – dưỡng chất quan trọng đối với mẹ bầu trong thai kỳ

Trong suốt thai kỳ, phụ nữ nên tăng khoảng bao nhiêu cân?

Số cân nặng cần tăng phụ thuộc vào sức khỏe cũng như chỉ số cơ thể (BMI) trước khi mang bầu. Với phụ nữ có cân nặng bình thường trước khi mang bầu, nên tăng khoảng 11 đến 15 kg trong suốt thai kỳ. Phụ nữ thiếu cân trước khi mang bầu nên tăng nhiều cân hơn so với người bình thường và ngược lại.

Thừa cân hay béo phì có ảnh hưởng tới việc mang thai?

Thừa cân, béo phì làm tăng nguy cơ mắc một vài bệnh trong thai kỳ như tiểu đường thai kỳ, huyết áp cao, tiền sản giật, sinh non, sinh mổ. Đồng thời cũng làm tăng nguy cơ sức khỏe cho em bé như dị tật bẩm sinh, thai nhi to hơn bình thường (có khả năng gây chấn thương khi sinh, hoặc béo phì ở trẻ em).

Cafein có ảnh hưởng tới việc mang thai?

Có rất nhiều nghiên cứu về đề tài caffeine có làm tăng nguy cơ sảy thai, tuy nhiên, chưa có kết quả nào chứng minh rõ ràng về luận điểm này. Hầu hết các chuyên gia khẳng định, sẽ không có vấn đề gì nếu sử dụng ít hơn 200 mg caffeine mỗi ngày trong thời gian mang thai (tương đương với khoảng 350 ml café)

Cá và các loại động vật có vỏ có lợi gì cho việc mang thai

Acid béo Omega-3, một yếu tố góp phần quan trọng trong sự phát triển não bộ của thai nhi và trẻ nhỏ, được tìm thấy trong nhiều loại cá. Phụ nữ nên ăn khoảng từ 220 gram đến 340 gram mỗi tuần trước, trong khi mang thai và khi đang cho con bú.

Các loại cá cần tránh hoặc hạn chế

Thủy ngân có liên quan tới những khiếm khuyết bẩm sinh của trẻ nhỏ. Do có một số loại cá chứa nhiều thủy ngân hơn so với các loại cá khác, cần lưu ý lựa chọn các loại cá và động vật giáp xác như tôm, cá hồi, cá da trơn. Tránh ăn các loại cá mật, cá kiếm, cá thu, v..v.. Hạn chế cá ngừ vây dài (khoảng 170 gram/ tuần).

Canxi dưỡng chất thiết yếu đối với mẹ bầu

Ảnh hưởng của ngộ độc thức ăn tới thai kỳ

Ngộ độc thức ăn ở phụ nữ mang thai có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng tới cả mẹ và bé. Nôn và tiêu chảy gây mất nhiều nước và khiến cơ thể mất cân bằng. Một số lưu ý để phòng tránh ngộ độc thực phẩm:

Rửa sạch thực phẩm. Rửa cẩn thận các thực phẩm tươi sống dưới vòi nước chảy trước khi ăn, sơ chế hoặc chế biến.

Giữ khu vực bếp sạch sẽ. Rửa tay và các dụng cụ bếp như dao, thớt, v..v.. thật sạch sẽ sau khi sử dụng.

Tránh ăn hải sản, trứng, thịt chưa nấu chín. Không ăn sushi cá sống. Cần nấu chín các loại thịt bò, lợn, gà, vịt, v..v..

Bổ sung canxi cho mẹ bầu là vô cùng cần thiết, nhưng tránh vượt quá 2.500mg/ngày. Việc bổ sung canxi cho bà bầu thông qua chế độ ăn uống hợp lý với các loại thực phẩm giàu canxi từ tự nhiên như: cá, tôm, sữa bò tươi, sữa chua và các chế phẩm từ sữa, đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành, rau muống, rau dền,… được Tổ chức y tế thế giới (WHO) khuyến khích đối với tất cả mọi người nói chung, đặc biệt là phụ nữ mang thai.

Gợi ý chế độ dinh dưỡng khi mang thai khoa học cho mẹ bầu

Gợi ý chế độ dinh dưỡng khi mang thai khoa học cho mẹ bầu

Thực hiện chế độ dinh dưỡng khi mang thai khoa học sẽ giúp cho mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh, tâm lý thoải mái và thai nhi phát triển tốt. Vậy khi mang thai mẹ cần thực hiện chế độ dinh dưỡng như thế nào?

Chế độ khi mang thai: Tăng cân lành mạnh

Người mẹ cần có chế độ khi mang thai để đạt được cân nặng phù hợp giúp em bé phát triển đến một kích thước khỏe mạnh. Nhưng tăng cân quá nhiều hoặc quá ít có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho cả hai mẹ con.

Tăng cân quá nhiều khi mang thai làm tăng nguy cơ bị bệnh tiểu đường thai kỳ và huyết áp cao ở người mẹ. Nếu mẹ thừa cân hoặc béo phì khi mang thai, các vấn đề sức khỏe khác sau này cũng cao hơn. Bé sinh ra cũng có nguy cơ béo phì và các vấn đề về cân nặng.

tháp dinh dưỡng cho bà bầu

Mẹ cần thực hiện chế độ ăn uống khoa học lành mạnh

Tăng cân lành mạnh giúp thai kỳ nhẹ nhàng và sinh nở dễ dàng hơn. Nó cũng có thể giúp mẹ dễ dàng lấy lại cân nặng bình thường sau khi sinh.

Nên tăng bao nhiêu cân trong thai kỳ?

Tăng bao nhiêu cân tùy thuộc vào chỉ số khối cơ thể (BMI) trước khi mang thai. Nếu đang mang thai, mẹ có thể căn cứ vào vào chỉ BMI sau:

BMI<18,5: thiếu cân – mẹ nên tăng 12-18kg trong thai kỳ;

BMI=18,5-24,9: cân nặng bình thường – mẹ nên tăng 11-15kg trong thai kỳ;

BMI>25&<30: thừa cân – mẹ nên tăng 7-11kg trong thai kỳ;

BMI>30: béo phì – mẹ nên tăng 5-9kg trong thai kỳ;

Mẹ nên tăng cân từ từ và tham khảo ý kiến của bác sĩ sản khoa:

3 tháng đầu nên tăng 0,5-2kg

Sau 3 tháng đầu, mỗi tháng nên tăng 1-2kg cho đến lúc sinh.

Nên ăn và uống như thế nào trong thai kỳ?

Tiêu thụ thực phẩm lành mạnh, đặc biệt là nước và số lượng calo thích hợp có thể giúp mẹ và em bé tăng cân đúng mức.

Cần ăn bao nhiêu thực phẩm và bao nhiêu calo phụ thuộc cân nặng trước khi mang thai, tuổi của mẹ và tốc độ tăng cân.

Nếu mẹ có cân nặng bình thường: hầu như không cần tăng calo trong ba tháng đầu mà chỉ cần ăn uống như bình thường.

  • Bổ sung khoảng 340 calo mỗi ngày trong tam cá nguyệt thứ hai.
  • Bổ sung khoảng 450 calo mỗi ngày trong tam cá nguyệt thứ ba.

Mẹ nên ăn uống những loại thực phẩm nào?

Trong chế độ khi mang thai lành mạnh, mẹ hãy bổ sung thường xuyên những thực phẩm dưới đây:

Trái cây và rau quả: cung cấp vitamin và chất xơ.

tháp dinh dưỡng cho bà bầu

Những thực phẩm giàu dinh dưỡng và rau xanh mẹ nên ăn

Ngũ cốc nguyên hạt như bột yến mạch, bánh mì ngũ cốc và gạo nâu: cung cấp chất xơ, vitamin B và các chất dinh dưỡng cần thiết khác.

Sữa và các sản phẩm sữa không béo hoặc ít béo, đậu nành, hạnh nhân, gạo hoặc các loại đồ uống khác có thêm canxi và vitamin D.

Protein từ các nguồn lành mạnh như các loại đậu, trứng, thịt nạc, hải sản chứa ít thủy ngân.

Mang thai nên kiêng ăn gì?

Chế độ khi mang thai lành mạnh là một chế độ ăn uống khoa học. Để thực hiện được, mẹ cần tránh những thực phẩm có khả năng gây hại dưới đây:

Rượu;

Caffeine: chỉ uống cà phê hoặc trà decaf không ngọt hoặc với một chút nước trái cây.

Cá có thể có hàm lượng thủy ngân cao: cá thu vua, marlin, cam thô, cá mập, cá kiếm, hoặc cá ngói.

Thực phẩm có thể gây bệnh cho bạn hoặc em bé từ virus, ký sinh trùng hoặc vi khuẩn: phô mai mềm làm từ sữa chưa tiệt trùng hoặc sữa tươi; bột cookie thô; thịt, trứng và hải sản nấu chưa chín…

Có một chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh, khoa học khi mang thai là điều hết sức cần thiết đối với mọi mẹ bầu.

Tháp dinh dưỡng cho bà bầu – cẩm nang cho người sắp làm mẹ

Tháp dinh dưỡng cho bà bầu – cẩm nang cho người sắp làm mẹ

Phụ nữ trong thời kỳ thai nghén phải chịu rất nhiều sự thay đổi của cơ thể như lên cân nhanh chóng, cơ thể tích trữ mỡ, khối lượng tử cung tăng,… 

Sự quan trọng của việc đáp ứng đầy đủ tháp dinh dưỡng

Nếu không được cung cấp đủ dinh dưỡng trong thời gian này, mẹ và bé có thể phải chịu những ảnh hưởng sau:

– Con sinh ra có nguy cơ bị béo phì, mắc bệnh tim.

– Con sinh ra có nguy cơ bị thấp còi.

– Con sinh ra nhẹ cân và có thể mắc một số bệnh như tiểu đường.

Chính vì thế, cần hết sức lưu ý khi bổ sung dinh dưỡng cho bà bầu. Không chỉ trong khi mang thai mà ngay cả khi đã sinh con và cho con bú, người phụ nữ cũng cần được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ để có sức khỏe và nuôi con thật tốt.

tháp dinh dưỡng cho bà bầu

Thực hiện chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh là điều cần thiết đối với mọi mẹ bầu

Tháp dinh dưỡng cho bà bầu theo giai đoạn

Theo tháp dinh dưỡng cho bà bầu 3 tháng đầu, mẹ bầu có thể ăn uống bình thường như phụ nữ không mang thai. Nhu cầu dinh dưỡng sẽ thay đổi từ tháng thứ 4.

Ở 3 tháng giữa, chế độ dinh dưỡng cho bà bầu có sự thay đổi khẩu phần ở các nhóm thực phẩm. Trừ đường, muối và dầu mỡ, mẹ bầu cần bổ sung thêm những nhóm thực phẩm khác trong tháp dinh dưỡng. Các nhóm ngũ cốc, rau quả, thực phẩm chứa đạm, mỗi nhóm cần tăng thêm 1 đơn vị trong khẩu phần ăn. Nhóm sữa cần tăng thêm 2 đơn vị so với người bình thường. 

Trong 3 tháng cuối, lượng dầu mỡ được sử dụng trong khẩu phần cũng tăng thêm 1 đơn vị so với người bình thường. Sữa và thực phẩm chứa đạm cần tăng thêm 3 đơn vị. Nhóm rau xanh và trái cây mỗi loại tăng thêm 1 đơn vị so với người bình thường. Nước tăng 2 đơn vị và ngũ cốc tăng 1,5 đơn vị.

Với phụ nữ cho con bú, lượng ngũ cốc và nước cần nhiều hơn hẳn, mỗi loại tăng thêm lần lượt 2,5 và 3 đơn vị. Rau quả vẫn giữ nguyên mức tăng 1 đơn vị ăn. Thực phẩm chứa đạm tăng 2 đơn vị và sữa tăng thêm 3,5 đơn vị so với người thường. Ngoài ra, mẹ bầu cũng cần được bổ sung thêm 2 đơn vị dầu mỡ vào khẩu phần ăn trong thời gian này.

Nguyên tắc dinh dưỡng dành cho bà bầu

Bên cạnh việc sử dụng tháp dinh dưỡng cân đối, mẹ bầu còn phải tuân thủ những nguyên tắc sau để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và em bé.

Không sử dụng các loại thức ăn có thể gây hại

Đầu tiên là những loại thực phẩm tươi sống như các món gỏi, hàu sống và sữa tươi chưa được tiệt trùng,… Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng phải hạn chế sử dụng các thức ăn từ cá biển chứa nhiều thủy ngân, đặc biệt là các loài cá lớn sống lâu năm. 

Mỗi tuần mẹ bầu chỉ nên dùng khoảng 400g cá để hạn chế nạp thủy ngân hay kim loại vào cơ thể. Ngoài ra, mẹ bầu phải kiêng hoàn toàn rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích vì chúng có thể gây dị tật ở thai nhi.

Vitamin và khoáng chất

Mẹ bầu cần lượng Vitamin và khoáng chất đầy đủ khi mang thai. Tuy nhiên bạn cần có sự chỉ định của bác sĩ khi dùng.

tháp dinh dưỡng cho bà bầu

Mẹ bầu nên cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng trong quá trình mang thai

Không ăn kiêng trong thời kỳ mang thai

Khi mang thai, việc tăng cân nhiều khi khiến phụ nữ cảm thấy mệt mỏi, stress, chán nản về thân hình của mình. Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể lấy lại vóc dáng sau khi sinh. Chính vì thế, tuyệt đối không được ăn kiếng giữ dáng trong thai kỳ. Việc này sẽ khiến cơ thể bị thiếu chất dẫn đến thai nhi bị ảnh hưởng. 

Hãy nhớ, việc tăng cân là dấu hiệu tích cực chứng tỏ em bé vẫn đang phát triển từng ngày. Nếu bạn thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý và luyện tập thường xuyên thì bạn sẽ có một thai kỳ khỏe mạnh và một vóc dáng hoàn hảo.

Nên ăn thành nhiều bữa nhỏ 

Trong thời kỳ mang thai, em bé có thể sẽ chèn ép lên các cơ quan tiêu hóa nên mẹ bầu không thể ăn nhiều thức ăn cùng một lúc. Tuy nhiên vì nhu cầu dinh dưỡng nên mẹ bầu cần phải chia nhỏ các bữa ăn, ăn thành nhiều bữa trong ngày để có thể cung cấp đủ chất cho thai nhi. 

Trong thời gian này, hệ tiêu hóa cũng hoạt động chậm chạp hơn bình thường nên hãy chú ý ăn từ tốn và vừa phải, không ăn quá nhiều thức ăn một lúc.

Mẹ hãy chú ý áp dụng theo tháp dinh dưỡng cho bà bầu để có một thai kỳ thật khỏe mạnh. Chúc các mẹ khỏe mạnh để chào đón con yêu sắp chào đời.